Bánh đa quê mẹ

"Theo em anh đi về…/ Theo em anh đi về/ Thăm lại miền quê/ Ơi quê hương ta bánh đa, bánh đúc/ Nơi thảo thơm đồng xanh trái ngọt/ Nơi tuổi thơ ta đã trải qua đẹp như giấc mơ…”.

Xuôi về những ký ức tuổi thơ, tôi dẫn anh về quê tôi miền trung du đất cằn đá sỏi. Mẹ đã vào bếp từ chiều làm những món thật ngon để đãi anh con rể tương lai. Sau bữa cơm chiều ấm cúng, tối đến mẹ bảo sẽ đãi chúng tôi một món ăn quen thuộc:

- Không biết các con còn nhớ hay không, ngày xưa mẹ vẫn làm quà cho mấy đứa mỗi khi đi chợ phiên về đấy!

Thế là cả mấy anh em tôi đều ồ lên vì sung sướng, biết thể nào mẹ cũng đãi cả nhà món bánh đa do tự tay mẹ làm, tự tay mẹ quạt than. Nhớ ngày xưa nhà tôi nghèo lắm, con cái  đông nên bố mẹ phải gồng lưng làm lụng suốt ngày mới đủ tiền nuôi mấy anh em tôi ăn học trường làng.

Cả làng có một cái chợ nho nhỏ nằm tít ngoài bãi sông Hồng, cách xa nhà tôi mấy cây số. Chợ cứ năm hôm họp một lần, mẹ lại gánh gồng khoai sắn từ khi trời mờ sương ra chợ. Dân nghèo nên ắt chợ cũng nghèo, những hôm bám áo mẹ đi chợ nhìn đâu cũng chỉ thấy rau lang, khoai sắn. Đến bây giờ vẫn thấy thương phiên chợ quê ngày ấy…

Lũ trẻ con chúng tôi có một thói quen là cứ hôm nào chợ phiên lại chơi quanh quẩn gần nhà đợi quà của mẹ. Mấy đứa trẻ trong xóm lần nào cũng chia cho tôi chiếc kẹo xanh đỏ bọc đường trông đến là vui mắt. Riêng mẹ tôi bao giờ cũng có một thứ quà rất riêng, đó là những chiếc bánh đa làm bằng bột sắn có rắc ít vừng lên trên, nướng lên ăn thơm đến tận giờ.

Tôi mang bánh đa chia cho các bạn, tiếng bẻ bánh ròn tan hòa lẫn tiếng cười trong trẻo, hồn nhiên của lũ trẻ chúng tôi khắp cánh đồng trước nhà.

Hôm nay đưa anh về thăm quê tôi, kể cho anh nghe kỷ niệm tuổi thơ về chiếc bánh đa sắn thơm ngon của mẹ thấy anh ngồi im lặng, không hiểu anh đang nghĩ những gì. Mẹ vẫn cần mẫn quạt than, lật bánh trong bếp, nhìn những sợi khói vương trên tóc mẹ ngậm ngùi nhận ra mẹ đã già rồi.

Thấy thương mẹ thật nhiều đã ủ ấm những giấc mơ thuở nhỏ, nhìn đôi bàn tay mẹ gầy qua bao mùa mưa nắng mà bỗng giật mình vì sợ biết đâu đã có một lúc nào đấy những đứa con như chúng tôi đã làm tổn thương đến mẹ.

Đã từng đi rất nhiều nơi trên đất nước mình. Đã từng được ăn đủ loại bánh đa đặc sản của từng vùng miền, đủ các mùi vị khác nhau mà thấy không có nơi nào, không có loại bánh đa nào thơm ngon như bánh đa sắn của mẹ tôi. Dẫu bây giờ cuộc sống đã đổi thay nhiều, mẹ vẫn làm bánh đa sắn đãi các con mỗi lần trở về sau những chuyến đi xa dài đằng đẵng.

Chẳng ai gọi bánh đa sắn quê tôi là đặc sản chỉ mấy anh em tôi gọi nó là đặc sản riêng mình. Tôi và anh lại ra đi, mẹ gói cho ít bánh đa làm quà, anh cứ hí ha hí hửng như trẻ con, khen bánh mẹ làm ngon lắm. Tôi hỏi:

- Ngon đến mức nào? Có đủ để níu chân anh với miền quê trung du đá sỏi này không?

Anh không trả lời, nắm tay tôi thật chặt. Thấy mùi bánh đa tỏa ra thơm thơm trong gió, nghe đâu đó như tiếng cười trẻ thơ tranh nhau mẩu bánh đa giòn tan mà cười vang vang trên cánh đồng hun hút...

HUYỀN TRANG