Quạt mo cau của quê nhà

Cây cau nhà bà đang thì trổ hoa, đêm qua gieo xuống mảnh sân nhỏ một tàu lá. Bà nhặt lên đem phơi dăm nắng cho khô, cắt thành cái quạt vừa tay rồi ép dưới cối đá. Sau một ngày bà lấy ra, cái quạt đã phẳng phiu, vuông vức.

Ngày bà cụ lên phố chơi với con, trong túi chỉ có vài ba bộ quần áo đã cũ với chiếc quạt mo cau bạc màu. Vừa trông thấy cái gia tài của nả ấy, cô con dâu phán ngay một câu:

- Nhà con giờ đã có quạt này quạt nọ rồi, sao mẹ phải dùng cái quạt mo cau cho khổ?

- Mẹ quen rồi, có nó mà phòng khi mất điện con ạ!

Con dâu bà không nói gì thêm nữa, lẩm bẩm trong miệng một mình: “Thời đại nào rồi mà còn dùng đến cái quạt cổ lỗ ấy không biết”.

Từ ngày bà nội dưới quê lên, thằng cháu nội quấn cái quạt mo cau của bà lắm!

Thằng bé hết ngắm nghía lại đặt xuống ngồi lên. Lúc chán nó vứt chỏng chơ bên đống đồ chơi nhưng khi sực nhớ ra nó liền ôm chầm lấy cái quạt mà hít hà. Có lúc thằng bé cầm cái quạt vừa nói ê a vừa dúi vào tay bà, chắc nó lại đòi quạt cho đây, bà lại chiều nó. Chỏm tóc lông cò, lông hạc trên đầu nó bay bay trông “dễ ghét” quá!

Những khi bé con khóc nhè, bà thường giấu mặt sau cái quạt mo rồi hù một cái, nó lại cười nắc nẻ. Thằng nhỏ bị rôm sẩy ngứa khắp người, gặp hôm mất điện bà quạt đến rã cả tay nó mới chịu ngủ cho. Thế mà bà vừa mới thiếp đi một lát nó đã biết ngay rồi cựa quậy và khóc.

Hôm ấy lại mất điện vào đúng bữa cơm, ai cũng nhễ nhại mồ hôi vì nóng. Thằng nhỏ hôm nay không quấy mà cũng không khóc như mọi lần mất điện, nó nhớ ra ngay chỗ bà nội cất cái quạt mo rồi hớn hở đi lấy. Nó cầm bằng cả hai tay, lẫm chẫm bước đi, vừa ngoác cái miệng cười, vừa quạt khắp lượt mọi người đang ngồi quanh mâm cơm. Ngôi nhà nhiều người lớn vốn hằng ngày ít tiếng nói cười nay bỗng rôm rả hẳn.

Hôm chị đi làm về, đang trưa trời nóng như rang, thằng bé con không lè nhè đòi bú ti mẹ như mọi khi mà xách cái quạt của bà lên quạt cho mẹ. Chị biết đang có sự thay đổi lớn ở đứa con nhỏ của chị. Chị lại nựng con: “Thằng bờm của mẹ hôm nay ngoan quá!”. Thằng bé ôm cái quạt mo, cười lộ cả hàm, sà vào lòng mẹ.

Không hiểu sao thằng bé cứ quấn cái quạt mãi không biết chán. Cũng may nhờ nó mải chơi với cái quạt mo cau ấy, bà cụ mới “trốn” về dưới quê được. Lâu không thấy bà quay lại thằng bé cứ ôm cái quạt của bà mà khóc.

Đêm đi ngủ, cái quạt máy đang chạy vù vù bên giường bỗng “tịt ngủm”, chị thở dài: “Lại mất điện nữa rồi!”

Bất đắc dĩ chị đi lấy cái quạt mo cau ra quạt rồi dỗ dành cho con ngủ. Hễ dừng tay một lát thằng bé lại quấy ngay. Thế là cả đêm chị cứ phải thao thức canh cho nó ngủ. Chồng chị thỉnh thoảng trở dậy thay phiên “trực” cho vợ. Chị thở ngắn thở dài ra điều khổ sở lắm, chị lại cằn nhằn:

- Sao mà khổ thế này!

Chồng chị cười hiền từ:

- Thế mà ngày xưa mẹ đã thức không biết bao mùa quạt cho anh ngủ đó.

Hiểu vợ là người thành phố, anh vừa se sẽ quạt cho con vừa giải thích:

- Ngày ấy làm gì có điện như bây giờ, nhà lại đông con, đêm nào nóng quá  mẹ cũng phải thức thật khuya quạt cho con ngủ. Đứa này thấy ít gió hơn một tí lại khóc... như thằng bé con đây này.

Chị từ nhỏ đã quen sống trong cảnh sung túc, đủ đầy đâu có biết được. Bỗng dưng chị thấy thương mẹ và cái quạt mo cau quá!

TẠ THANH HUYỀN